Oorsprong en ontwikkeling

 

De 8-weekse mindfulnesstraining is ruim 25 jaar geleden ontworpen door de Amerikaanse hoogleraar Jon Kabat-Zinn, speciaal voor mensen met chronische pijn-, vermoeidheids- en stressklachten.

De training is gebaseerd op eeuwenoude technieken uit de boeddhistische traditie. Later hebben de psychologen en cognitief therapeuten Zindel Segal, Mark Williams en John Teasdale de training verder ontwikkeld, in het bijzonder voor mensen met een terugkerende depressie.

Zij hebben er elementen aan toegevoegd om denkprocessen te herkennen en desgewenst te beïnvloeden.

 

Onderzoek

 

Wereldwijd hebbben inmiddels vele tienduizenden mensen deze training gevolgd. In de gezondheidszorg groeit de belangstelling, omdat uit steeds meer wetenschappelijk onderzoek blijkt dat de effecten positief zijn, ook op de langere duur.
Er is veel onderzoek gedaan naar op mindfulness gebaseerde interventies. Bear (2003) geeft een overzicht van het onderzoek dat tot dan toe is gedaan. Kabat-Zinn publiceerde al in 1985 over onderzoek naar pijn, en heeft sinsdien nog vele studies gedaan.
Van belang is het grote onderzoek van Segal, Williams en Teasdale (Teasdale et al., 2000) naar terugvalpreventie bij depressie. Zij vonden vijftig procent minder terugval na een jaar bij mensen met drie of meer depressieve episodes in vergelijking met mensen die alleen treatment as usual hadden gedaan.
Onderzoek naar veranderingsprocessen met mri-scans laat zien dat er een toename is in activiteit in de linker prefontale cortex bij de mindfulnessgroep (Davidson, Kabat-Zinn et al., 2003). Dit deel van de hersenen verwijst naar de houding van openheid en toenadering. Ook bleek het immuunsysteem van de mindfulnessgroep beter te functioneren dan dat van de controlegroep.

Mindfulness blijkt van nut en wordt inmiddels toegepast op vele levensgebieden zoals de lichamelijke en geestelijke gezondheidszorg, onderwijs, opvoeding en ouderenzorg.